Sammendrag
Center for Skoler, Institutioner og Kultur har gennemgået børnehusene i alle fem distrikter i Ballerup Kommune med henblik på en vurdering af den aktuelle kapacitet. Kapaciteten er herefter sammenholdt med pladsbehovet (som beregnes på baggrund af den aktuelle befolkningsprognose og dækningsgraderne i de enkelte distrikter) for at vurdere behovet for forøgelse af kapaciteten.
Det er vurderingen, jf vedlagte bilag, at der ikke umiddelbart afsættes yderligere midler til forøgelse af kapaciteten i dagtilbud. Der er i direktionens budgetforslag afsat 5 mio.kr. i 2022 til en pulje, som kan bruges til mindre renoveringer, ombygninger mv for at understøtte fleksibiliteten.
Nedenfor og i vedlagte bilag gennemgås vurderingerne af de enkelte distrikter. Det bemærkes, at der er tale om en rent matematisk vurdering af kapaciteten i hvert enkelt børnehus, hvor antallet af kvadratmeter i børnehusenes grupperum er målt op ift. kravet om 3 kvadratmeter pr. vuggestuebarn og 2 kvadratmeter pr. børnehavebarn. Det er kun grupperum, der indgår i kapaciteten. Børnehusene har derudover diverse fællesrum/krearum/tumlesale.
I vurderingen af kapaciteten er der således ikke taget højde for toiletforhold, forskelle børnehusene imellem ift. antallet af krearum/fællesrum, støjforhold mv., da der for nuværende ikke er opstillet kommunale kriterier herfor. Alt dette kan imidlertid have betydning for den oplevede kapacitet. Det anbefales derfor, at der foretages en analyse af disse forhold med henblik på at kunne opstille objektive kriterier omkring toiletforhold, krearum/fællesrum mv. og levere en fornyet vurdering af kapaciteten med brug af disse. Analysen skal ydermere kvalificere anvendelsen af den foreslåede fleksibilitetspulje, samt danne grundlag for vurderingen af behovet for eventuelle yderligere midler hertil i 2023 og frem.
Analysen foretages i dialog med distrikterne, og forelægges Børne- og Skoleudvalget i foråret 2022.
Baggrund
Der ses i øjeblikket i enkelte distrikter en tilvækst i antallet af børn, herunder børn med behov for pladser i kommunens dagtilbud.
I bilag 1 er indskrivningen i børnehusene i 2021 opgjort ift. henholdsvis normering og kapacitet. Normering og kapacitet er to forskellige ting:
- Kapaciteten er udtryk for det antal børn, der rent fysisk er maksimalt plads til, når der ses på grundarealet på de enkelte stuer/grupperum og divideres med hhv. 3 m2 pr. vuggestuebarn og 2 m2 pr. børnehavebarn. Fællesrum/krearum er ikke medtalt.
- Normeringen er udtryk for det antal børn, som de enkelte distrikter forventer ved starten af året. Tallet er et budgettal: Det danner udgangspunkt for den økonomi, som der budgetteres med i de enkelte distrikter ved årets start. Er der i løbet af året færre eller flere børn korrigeres økonomien, så børnehuset kompenseres fuldt ud økonomisk for eventuelt flere børn. Normeringen er således ikke et udtryk for kapaciteten i børnehuset, men for det økonomiske udgangspunkt ved årets start. Merindskrivninger behøver således ikke at presse den fysiske kapacitet.
Der blev i budgetaftalen for 2021 afsat samlet 50 mio.kr. til udvidelse af kapaciteten i distrikterne Hedegården og Skovlunde. Der blev ligeledes afsat 18 mio. kr. til sammenbygning m.v. af børnehuset Lundegården i distrikt Skovvejen.
Sagsfremstilling
På baggrund af den samlede fornyede gennemgang af dagtilbuddenes distrikter og børnehuse er det vurderingen, at der ikke umiddelbart er behov for at skabe yderligere kapacitet i distrikterne Baltorp og Skovvejen end de allerede etablerede og skitserede løsninger.
For distrikt Hedegården vurderes der på baggrund af de opdaterede kapacitetstal og det aktuelle- og forventede behov ikke at være brug for at skabe yderligere kapacitet, idet de 46 pladser som indgår i de allerede afsatte 50 mio. kr. forventes at kunne dække behovet, herunder også løse udfordringerne med en ringe fleksibilitet i børnehuset Birkegården.
For distrikt Måløvhøj forventes der at være fin balance mellem kapaciteten og behovet frem til 2024, hvorefter der bliver behov for at skabe mere kapacitet, overvejende som følge af en del nybyggeri i distrikt Måløvhøj inden for de kommende 10 år. Der er behov for en særlig opmærksomhed på Kildedal, og de usikkerhedselementer der er forbundet hermed. Dette vil blive afklaret og vil fremgå af den opdaterede boligudbygningsplan for 2022 og dermed af befolkningsprognosen for 2022.
For at forberede distriktet i god tid til en forventet stigning i antallet af børn som følge af nybyggeri ved Jonstrup og for at være på forkant med den mindre tilvækst af børn som ses i distriktet p.t., kan det overvejes løbende at overdrage Villa Blide, som i dag anvendes af distrikt Skovlunde, til distrikt Måløvhøj. Dog således at de børn fra Skovlunde som er startet får mulighed for at fortsætte indtil overgang til skole. Det betyder dog også, at en kapacitet i distrikt Skovlunde på sigt skal omfatte de 60 pladser, som der i dag er i Troldebo (Villa Blide).
For distrikt Skovlunde forventes en relativ stor tilstrømning af børn de kommende år, bestående af 47 flere vuggestuebørn og 135 flere børnehavebørn frem mod 2024. Der vurderes dog ikke at være behov for yderligere kapacitet i distrikt Skovlunde, når man ser på behovet frem mod 2024 ud over de 64 pladser, der indgår i de allerede afsatte 50 mio. kr. til mere kapacitet i Skovlunde og Hedegården. Det skyldes, at der i den opdaterede kapacitetsopgørelse indgår den forøgelse af kapaciteten, som børnehusene har genereret bl.a. i en corona-tid ved anvendelse af tidligere fællesrum m.v. til egentlige stuer. Det er vurderingen, at der er 1-2 tidligere fællesrum som er anvendt til grupperum/stuer i forbindelse med covid-19 og som indgår i kapacitetsopgørelsen som kapacitet. Den konkrete lokaleanvendelse er gennemgået med børnehusene, hvorefter de stuer, der i dag anvendes som grupperum, fremadrettet er talt med som grupperum – og altså ikke som fællesrum. Hvis det politisk ønskes, at grupperummene fremadrettet igen anvendes som fællesrum, vil der skulle etableres yderligere kapacitet i Skovlunde, og på et tidligere tidspunkt.
I 2024 forventes der – med ovenstående forudsætning - at være et samlet overskud af pladser på 31 pladser i distrikts Skovlunde, hvis der regnes med en fuld fleksibilitet mellem vuggestue- og børnehavepladser. Der er imidlertid ikke fuld fleksibilitet i alle distriktets børnehuse, jf. bilag, hvorfor det anbefales, at der fortsat arbejdes med en eventuel udvidelse af kapaciteten også ud over de allerede afsatte 50 mio. kr. til etablering af 64 pladser med henblik på dels en forøgelse af fleksibiliteten mellem vuggestue- og børnehavepladser, dels en forøgelse af kapaciteten i distriktet samt med henblik på – på sigt – at overdrage Villa Blide til distrikt Måløvhøj. Der er ikke afsat midler til kapacitet ud over de planlagte 64 pladser i Skovlunde i administrationens budgetforslag. Det anbefales, at Center for Ejendomme inden for sin ramme påbegynder forprojekteringen af en eventuel ny institution i distrikt Skovlunde, hvorefter den kan indgå i budgetforhandlingerne for 2023, såfremt prognoserne i foråret 2022 viser behov herfor.
Der er i direktionens budgetforslag afsat en pulje på 5 mio. kr. Puljen kan bruges til mindre fysiske forbedringer, der skaber en øget fleksibilitet mellem vuggestuepladser og børnehavepladser, medvirker til en bedre rumfornemmelse og rumanvendelse og sikrer en bedre daglig drift i de enkelte distrikter og børnehuse.
Det bemærkes, at den foretagede kapacitetsopgørelse er en rent matematisk vurdering af kapaciteten i hvert enkelt børnehus. Antallet af kvadratmeter i børnehusenes grupperum (fraregnet krearum/fællesrum, der i Ballerup Kommune ikke medtælles) er målt op ift. kravet om 3 kvadratmeter pr. vuggestuebarn og 2 kvadratmeter pr. børnehavebarn, hvorefter der er udregnet en kapacitet. Der er imidlertid ikke taget højde for toiletforhold, forskelle børnehusene imellem ift. antallet af krearum/fællesrum, støjforhold mv., da der for nuværende ikke er opstillet kommunale kriterier herfor. Alt dette kan imidlertid have betydning for den oplevede kapacitet.
Det anbefales derfor, at der foretages en analyse af disse forhold. Formålet med analysen er dels at kunne opstille objektive kriterier omkring toiletforhold, krearum/fællesrum mv. til brug for de fremadrettede kapacitetsopgørelsen. Dels en fornyet vurdering af kapaciteten med brug af disse objektive kriterier. Analysen skal ydermere kvalificere anvendelsen af den foreslåede fleksibilitetspulje, samt danne grundlag for vurderingen af behovet for eventuelt yderligere midler hertil i 2023 og frem.
Analysen foretages i dialog med distrikterne, og forelægges Børne- og Skoleudvalget i foråret 2022.